Активно и плодотворно занимаются краеведческой работой сотрудники музея-усадьбы «Пружанский палацык».

Недавно они выезжали в экс­педицию на Ружанщину, кото­рая известна многими историче­скими местами. Деревня Лысково весьма интересна для иссле­дователей.

Здесь когда-то были право­славная церковь, два костела, еврейская синагога, молитвен­ный дом баптистов. Люди мно­гие годы жили в мире и согла­сии. Война нарушила этот уклад жизни…

Но время неумолимо. Оно не только разрушает, но и сохраня­ет. Сохранило оно и «остов» Тро­ицкого костела, который по ис­торическим сведениям построен в 1763 — 1785 годах. Архитектур­ный памятник еще можно рес­таврировать. Не опоздать бы.

На католическом кладбище Лысково похоронены предста­вители известного рода Быховцев. Именно в соседней деревне Могилевцы была обнаружена знаменитая «Хроника Быховца». Это один из ярчайших па­мятников истории здешних мест.

Побывали исследователи на еврейском кладбище, которому, по архивным сведениям, около 500 лет. Кстати, автор этих строк, будучи в служебной ко­мандировке в Нью-Йорке, со­вершенно случайно встретился с уроженцем здешних мест, кото­рый очень заинтересованно рас­спрашивал об этом кладбище, где похоронены его предки.

Память ведь для всех одна…

ВІКТАР Гурэцкі, як нядауна расказывала наша газета, пачаў тварыць амапь 30 гадоў таму. Пасля публікацыі зацікавіліся саматужным майстрам чаканки і разьбы па дрэве не толькі гараджане, але і супрацоўнікі музея-сядзібы «Пружанскі палацык». Віктару Гурэцкаму быў прадастаўлены пакой дпя выставы.

Палюбавацца цудамі з дрэва можна ў любы дзень. Не прамініце гэтую магчымасць. Тым бальш, што, каб трапіць на выставу, вам давядзецца пройсці пре ш дзве прыгожыя экспазіцы і — залу прыроды і кабінет паляўнічага.

РБ 2004.11.09.

Сяргей ДЗЯМІДАЎ, старшы навуковы супрацоўнік музея

На мінулым тыдні супрацоўнікі музея-сядзібы «Пружанскі палацык»  выязджалі ў даследчую экспедыцыю на Ружаншчыну.

У вёсцы Лыскава былі агледжаны старадаўнія яўрэйскія могілкі (узрост іх, па некаторых звестках, каля 500 гадоў). Затым быў праведзены агляд руін Траецкага касцёла, пабудаванага ў гэтай вёсцы ў 1763-1785 гг. Як хочацца, каб у будучым гэты архітэктурны помнік быў узноўлены: гэта адно з найпрыгажэйшых рэліпйных збудаванняў нашага раёна.

Там жа, у Лыскаве, на каталіцкіх могілках пахаваны прадстаўнікі знакамітага некалі рода Быхаўцаў, якія валодалі гэтымі землямі яшчэ з глыбокага сярэднявечча. Менавіта легендарная «Хроніка Быхаўца», знойдзеная ў суседняй вёсцы Магілёўцы амаль 180 годтаму, з’яўляецца адной з найкаштоўнейшых крыніц па айчыннай гісторыі.

У Ружанах старшыня пасялковага савета А.У.Раўнейка перадаў супрацоўнікам музея этнаграфічныя экспанаты, сабраныя месяц назад мінскімі навукоўцамі.

Экспедыцыя яшчэ раз паказала, што мы можам ганарыцца сваёй гісторыяй і павінны захаваць яе веліч для нашчадхаў.

РБ 2004.28.08

У музеі-сядзібе «Пружанскі палацык» адкрыты дзве новыя залы — прыроды і палявання.

Экспазіцыі для іх супрацоўнікі музея збіраюць ужо некалькі гадоў. 3 дапамогай інспекцыі прыродных рэсурсаў і аховы навакольнаі а асяроддзя было закуплена некалькі чучалаў дзікіх жывёл і птушак. Работа актывізавалася ў мінулым годзе, калі му-зей атрымаў прэзідэнцкі грант на развіццё. Цялер тут у добрым суседстве размяшчаюцца зайчык І воўк, дзік і алень, а таксама нямала птушак, якія пражываюць у нашых краях — цецярук, два віды дзятлаў, сойка, ястраб, рабчык, зяблік, качка, вальдшнэп, чапля і нават арлан белахвосты, бугай балотны і лебедзь, якія занесены ў Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь.

Паляўнічую залу музея ўпрыгожылі рогі аленя. Праўда, не тыя, што былі з дзесятак гадоў таму канфіскаваны ў браканьераў. Рогі для музея кулілі самі супрацоўнікі. Ёсць у музеі і цікавая кніжка «Прырода Брэстчыны на рубяжах стагоддзя»— пра ландшафт і біялагічную разнастайнасць вобласці. малавядомыя старонкі яе гісторыі і прыродакарыстання. Кнігу нядаўна падарыла музею раённая інспекцыя прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя.

Новыя залы з задавальненнем наведваюць школьнікі, асабліва малодшых класаў. Акрамя музея ў Белавежскай пушчы, куды не заўсёды ёсць магчымасць даехаць, паблізу няма падобнай экспазіцыі, Хаця супрацоўнікі музея лічаць, што да канца залы яшчэ не абсталяваны. Па ўсё той жа прычыне: не хапае сродкаў.

РБ 2004. 20.07.

АннаХАДАРОВІЧ

3 21 мая ў палацыку працуе выстава пружанскіх мастакоу-экспрэсіяністаў.

Яе прадстаўляюць карціны студэнткі Акадэміі мастацтваў Кацярыны Бушук, настаўніка СШ №3 Эдуарда Валасевіча і ўжо знакамітага мастака Уладзіміра Петраня. Усяго 14 карцін. «Ноч», «Птушка», «Ева» і «Музыканты» Эдуарда Валасевіча супакойваюць. «Сіняя лямпа», «Час”, «Чаканне» Кацярыны Бушук задаюць пытанні. Ля «Вялікіх птушак з абрэзанымі шыямі» і «Чакання вясны» Уладзіміра Петраня можна стаяць гадзінамі, уражаным майстэрствам мастака і своеасаблівай выразнасцю адлюстравання тэмы. Дарэчы, творы Уладзіміра Мікалаевіча выстаўляюцца ў родным горадзе ўпершыню. Хаця іх ужо ведаюць і цэняць сталічныя і нават нямецкія і польскія знатакі мастацтва. У размове з карэспандэнтам мастак паабяцаў, што пры першай жа магчымасці пастараецца наладзіць асабістую выставу. Магчыма, гэта адбудзецца ўжо ў жніўні.

А для таго, каб настроіцца на цікавую жнівеньскую сустрэчу, варта наведаць цяперашнюю выставу ў палацыку, Дарэчы, яна будзе дзейнічаць да 20 чэрвеня.

РБ 2004 1.06.

Пад такой назвай у снежні мінулага года у Музеі-сядзібе «Пружанскі палацык» адкрылася выстава, прысвечаная польскаму празаіку Юзафу Ігнацію Крашэўскаму. Як вядома, яго дзяцінства   і   юнацтва   прайшлі   ў  маёнтку  Доўгае   на Пружаншчыне, Свіслачы, дзе ён вучыўся ў гімназіі. Ю.І. Крашэўскі многа падарожнічаў па беларускіх землях, асабліва любіў Палессе, напісаў пра яго тры нарысы. 3 гісторыі Беларусі, роду Радзівілаў узяты сюжэты некалькіх яго аповесцям. Усяго ж ён напісаў звыш двухсот мастацкіх твораў. Ліставаўся з 6еларускімі пісьменнікамі В. Дуніным-Марцінкевічам, А. Ельскім, В. Каратынскім.

Выстава «3 Доўгага ў свет» арганізавана сумесна з Музеем Ю.І. Крашэўскага ў Раманове (Польшча), дзе пісьменнік доўгі час жыў. Польскія калегі зрабілі для нас копіі са сваіх збораў. Уся экспазіцыя была перададзена нам у падарунак ад Бяла-Падляскага павятовага староства. Там жа быў зроблены дыск «Ю.І. Крашэўскі — творца, які здзіўляе». На ім запісаны 27 найбольш вядомых яго аповесцей, некалькі яго музычных твораў і сотні малюнкаў, у тым ліку зробленыя ў БеларусІ. Далучаем да ліста гэты дыск як калядны падарунак.

Супрацоўнікі Музея-сядзібы «Пружанскі палацык».

“Голас Радзімы” 2004 № 8/9

ЗВЯЗДА  22 сакавіка 2003 г. ЛЮСТЭРКА

Нашмат раней за палацык быў пасаджаны тут шыкоўны парк. Дагэтуль растуць недалека двухсотгадовыя дубы, кізіл (вельмі рэдкае для нашых мясцін дрэва!).

Зараз у палацыку пасля яго рэстаўрацыі месціцца музей. У экспазіцыі прадстаўленыя калекцыі прадметаў хатняга ўжытку, абразы, драўляная скульптура.

Напрыканцы лютага ў музеі-сядзібе «Пружанскі палацык» ад-

быўся канцэрт аўтарскай песні. Перад нешматлікімі слухачамі выступіў берасцейскі дуэт у складзе Юрыя Моніна і Аляксея Леўчанкі. Уваходны білет каштаваў тысячу рублёў, а тыя, хто не пашкадаваў яшчэ дзве сотні, аўтаматычна станавіліся ўдзельнікамі бяспройгрышнай латарэі.

Што тычыцца канцэрта, то ён прыйшоўся даспадобы аматарам спакойнай, прыемнай музыкі. Прыгожы моцны голас Юрыя Моніна, цудоўная ігра Аляксея Леўчанкі прымусілі забыць свае клопаты і перажываць пачуцці разам з лірычным героем.

РБ. 2003 1.03.

3 28 студзеня па 2 лютага ў музеі-сядзібе «Пружансгі палацык» ізноў адбудзеіша выстава-продаж «Сузор’е камянёў».

Тут можна будзе набыць работы расійскіх ювеліраў і камнярэзаў з Масквы, Разані, Урала. Аматаркі ўпрыгожанняў з натуральных камянёў змогуць не толькі палюбавацца пацеркамі, завушніцамі, кулонамі і пярсцёнкамі з агатам, сердалікам, малахітам, але і выбраць рэчы пад свой густ, характар, знак задыяку. Будуць тут і карціны з мінералаў, якія цяпер зноў увайшлі ў моду.

Цэны прыемна здзівяць: продаж вядзецца «з першых рук», але ўваход на выставу будзе платным.

РБ  2003.25.01.

  Выцінанка «Калядныя узоры» 

Стагоддзямі беларускія майстры працай рук сваіх славілі родны край. Такім чалавекам з’яўляецца і наш зямляк, які жыве ў Ружанах. Расказваць аб гісторыі і казках, аб працы і святах, аб нянавісці і каханні сваімі ўмелымі рукамі ён навучыў… паперу. Цяпер выцінанкі — амаль забыты від мастацтва. Юрый Станіслававіч адраджае яго. Больш таго, у яго выцінанках, як на далоні, раскрываецца гісторыя Беларусі, у тым ліку і роднай Ружаншчыны з яе знакамітым сапегаўскім замкам,

Трэба адзначыць, што творы ружанскага майстра вядомы нават у ЗША і Японіі.

На выставе прадстаўлена 90 непадобных адна на адну прац, якія ледзь змясцілі вялікая і кветкавая залы палацыка.

РБ  2003.25.01.

Выцінанка  «РУЖАНСКІ ПАЛАЦ»