Анлайн-праект «Што раскажа экспанат»
Сёння мы раскажам пра дубовы стол першай паловы ХХ ст., які ў этнаграфічнай экспазіцыі музея займае цэнтральнае месца. І гэта невыпадкова.
Сёння мы раскажам пра дубовы стол першай паловы ХХ ст., які ў этнаграфічнай экспазіцыі музея займае цэнтральнае месца. І гэта невыпадкова.
У чэрвені працаваў Арт -лагер для дзяцей “Малюем у парку” ад школы малюнка “Талент”. Юныя мастакі з задавальненнем малявалі нашы мясцовыя краявіды, у тым ліку і Палацык.
Сёння гаворка пойдзе пра медыцынскі халат, які з’яўляецца неад’емнай часткай прафесійнага касцюма медыка. Але калі прапанавалі медыкам менавіта белы халат?
Сёння пойдзе гутарка пра прадмет побыту, без якога складана ўявіць паўсядзённае жыццё сучаснага чалавека, – прас.
Спасатели рекомендуют как можно меньше находиться под прямыми солнечными лучами. Если это неизбежно, то защищайте голову шляпами и зонтиками.
Сёння мы раскажам пра цацкі-свістулькі, якія сярод вялікай колькасці гліняных вырабаў у музеі-сядзібе “Пружанскі палацык” займаюць ганаровае месца. І гэта невыпадкова.
Музей-сядзіба “Пружанскі палацык” праводзіць акцыю “Зрабі падарунак музею”. Запрашаем да ўдзелу ўсіх, хто неабыякавы да гісторыі і культуры Пружанскага раёна і гатовы ўнесці ўклад у папаўненне музейнага фонду.
Сёння гаворка пойдзе пра школьную парту савецкіх часоў, якая захоўваецца ў фондах Пружанскага палацыка.
Пасля сялянскай рэформы 1861 года ў Расіі пачаўся педагагічны бум. Паўсюль адкрываліся народныя школы. Пры гэтым ніякай спецыяльнай мэблі ў класах не было: дзеці займаліся за сталамі, сядзелі на крэслах ці лавах.
На тое, што такая мэбля шкодзіць здароўю, звярнуў увагу пецярбургскі аўтальмолаг Фёдар Эрысман, які звярнуў увагу, што зрок у вучняў да выпускных класаў часта зніжаецца. Абследаваўшы вучняў 15 гімназій, у 1870 годзе ён апублікаваў працу «Пра ўплыў школы на паходжанне блізарукасці». А пасля прыдумаў першую канструкцыю парты, якая была названая яго імем.
Парта Эрысмана — гэта змацаваныя паміж сабой лаўка і стол. Стальніца нахіленая: вучань, седзячы роўна, бачыць кнігі і сшыткі пад прамым вуглом. Лаўка заходзіць за край стала, спінка падтрымлівае паясніцу, падстаўка дае ўпор нагам.
Але была адна праблема: аднамесныя парты каштавалі дорага і займалі занадта шмат прасторы. Патрабаваліся вялікія класы, каб размясціць усіх вучняў. Праз 15 гадоў праблему вырашыў сельскі настаўнік Пётр Караткоў.
Ён прыдумаў зрабіць парту двухмеснай, а таксама дадаў некалькі важных дробязяў: кручкі для сумак збоку, выемкі для чарніліцы і пёраў, паліцу для кніг пад вечкам. Само вечка Караткоў зрабіў адкідное. Цяпер вучань, устаючы для адказу, не вылазіў з-за парты, а адным рухам адкідваў уверх сваю палову стальніцы. У 1887 годзе Караткоў атрымаў патэнт на вынаходніцтва і медаль на Урала-Сібірскай саматужна-прамысловай выставе.
Школьная парта Эрысмана перажыла рэвалюцыю і перавандравала ў СССР. Менавіта яе можна ўбачыць у савецкіх фільмах прыкладна да сярэдзіны 1960-х: «Сябар мой, Колька!», «Вясна на Зарэчнай вуліцы», «Дзікі сабака Дынга», «Атэстат сталасці».
Да 1970-х гадоў парты сталі рабіць таннымі: рабілі з ДСП, скарацілі размерный шэраг, лаву замянілі крэсламі. У апошнім быў толькі адзін плюс: класы стала лягчэй прыбіраць. У астатнім жа здарылася тое, супраць чаго выступаў Эрысман: вучні атрымалі магчымасць адсоўвацца ад стала і мяняць позу, сталі горбіцца: мэбля часта не падыходзіла па росце. Раннейшыя парты яшчэ заставаліся ў пачатковых школах, потым толькі ў першых класах, а затым зніклі і адтуль.